Wat is verslaving?

Bij een verslaving heb je geen controle meer over je gebruik. Er is sprake van een (beginnende) verslaving als je:

  • vaak meer gebruikt dan je van plan was;
  • niet kunt stoppen;
  • een groot deel van de dag bezig bent met gebruik of er heel veel aan denkt.

Je kunt verslaafd zijn aan alcohol of drugs, maar ook aan gokken, internet of gamen.

Hoe raak je verslaafd?

Mensen raken niet zomaar verslaafd. Of je verslaafd raakt, hangt af van:

  • jouw eigenschappen: wie je bent en wat je hebt meegemaakt;
  • jouw omgeving;
  • de eigenschappen van het middel en de manier hoe je het middel gebruikt.

Bijvoorbeeld: als jij heel veel problemen hebt in je leven en je daar moeilijk mee om kunt gaan, én jouw omgeving helpt jou niet maar gebruikt zelf ook drugs, én het middel dat jij gaat gebruiken is heel verslavend, dan is de kans groter dat je verslaafd raakt.

Lichamelijk of geestelijk afhankelijk?

De afhankelijkheid van een middel kan geestelijk en lichamelijk zijn.

  • Geestelijk wil zeggen dat je blijft verlangen naar het middel en je niet fijn voelt als je niet gebruikt.
  • Bij lichamelijke afhankelijkheid is je lichaam zo gewend aan het gebruik, dat je klachten krijgt als je het niet meer gebruikt (bijvoorbeeld trillen, misselijkheid, slapeloosheid, enzovoorts). Dit noemen we ontwenningsklachten. Deze klachten zijn na enkele weken niet gebruiken vaak voorbij.

Het is niet zo dat geestelijke afhankelijkheid makkelijker te overwinnen is. Bij cocaïne is er bijna geen lichamelijke afhankelijkheid, maar de geestelijke afhankelijkheid kan heel groot zijn. Heroïne is zowel lichamelijk als geestelijk erg verslavend.

Wanneer ben je verslaafd?

Een verslaving is niet een kwestie van ‘ja’ of ‘nee’. Er zijn heel veel verschillen in hoe groot je problemen zijn. Je kunt bijvoorbeeld verslaafd zijn aan alcohol maar toch nog gewoon een baan hebben, een huis en een relatie.

Als je steeds meer en vaker gebruikt, worden ook je problemen groter. Als je al heel lang ernstig verslaafd bent, heb je vaak problemen op veel gebieden: schulden, geen werk, geen vrienden, geen contact meer met familie, slechte gezondheid, eenzaamheid, verwaarlozing, (dreigende) dakloosheid, enzovoorts. Het heeft dan weinig zin om alleen de verslaving zelf te behandelen.