Hoe word je ervaringswerker (en hoe zet je hen succesvol in)?

Het antwoord hierop lijkt eenvoudig: wie zijn eigen problemen overwonnen heeft, kan een ander ook helpen. Maar iemand met ervaring is niet automatisch een goede ervaringswerker. Er zijn heel wat vaardigheden die hij of zij moet leren. Een zorgvuldige training is dus essentieel, maar de investering wordt dubbel en dwars terugverdiend.

Enkele jaren geleden is Novadic-Kentron gestart met het inzetten van ervaringswerkers tussen de aanmelding en de intake: ex-cliënten ondersteunen wachtende cliënten en helpen de motivatie op peil te houden. Inmiddels is dit project, Samen Wachten, omgedoopt tot Samen Herstellen: niet alleen tijdens de wachttijd maar ook nog tijdens en na de behandeling staan ervaringswerkers de cliënten bij.

Diep in de schulden

Marcella Mulder, projectleider Herstelondersteunende Zorg: “Novadic-Kentron maakt zich sterk voor Herstelondersteunende zorg. Dat houdt in dat de cliënt de regie heeft over zijn eigen herstel. Daarbij is ervaringsdeskundigheid belangrijk als kennisbron en als brug naar de cliënt. Niet iedereen met ervaring is echter een goede ervaringswerker: je moet je ervaringen wel eerst zelf verwerken! Maar als jij bijvoorbeeld diep in de schulden zat en die succesvol hebt afgelost, dán kun je met die ervaring een ander helpen.”

“Mijn pa en ma hebben me gestuurd”

Een ander helpen, dat spreekt veel ervaringswerkers aan. “Maar,” voegt Marcella toe, “je moet niet denken dat jij nu alle verslaafden gaat redden. Wij trainen onze ervaringswerkers om de regie bij de cliënt te leggen. De ervaringswerker richt zich op het vergroten van de motivatie en het overwinnen van weerstand. Komt een jonge cliënt hier met de boodschap ‘Ik wil hier helemaal niet zijn, mijn pa en ma hebben me gestuurd‚’, dan zegt een goede ervaringswerker: ‘Wat vervelend, terwijl je zelf helemaal geen problemen ervaart?‚’ Ze maken cliënten bewust van hun eigen wensen en doelen, en van hun eigen verantwoordelijkheid.”

Stevig in je schoenen

Het begeleiden van de ervaringswerkers is voor ons buitengewoon belangrijk. We hebben dan ook wekelijks casuïstiekbesprekingen en coachingsgroepen. In de coachingsgroepen krijgen kandidaat-ervaringswerkers hun eerste training. Marcella: “Laat je in de coachingsgroep zien dat je stevig in je schoenen staat, dan mag je deelnemen aan Samen Herstellen. Ervaringswerkers die echt gemotiveerd zijn, mogen een coachingsgroep leiden. En dan is de volgende stap het volgen van een stage of duale opleiding. Er werken al een aantal ervaringswerkers in het kader van een opleiding op onze behandelafdelingen.”

Andere instellingen helpen

Het trainen en inzetten van ervaringswerkers is een groot succes. Ervaringswerkers zijn op steeds meer plaatsen inzetbaar: er zijn plannen om bij elk groepsaanbod (zoals leefstijltraining) een ervaringswerker te laten aansluiten. Novadic-Kentron loopt voorop bij het inzetten van ervaringswerkers, en helpt dan ook regelmatig andere instellingen. Zo gaan ervaringswerkers op werkbezoek bij bijvoorbeeld RIBW, GGzE en GGz Breburg, die interesse hebben in het project Samen Herstellen. Ook werken ervaringswerkers mee aan het ontwikkelen van een visie op herstelondersteunende zorg in de gemeente Den Bosch.

Zelfvertrouwen

Marcella: “Als ik na drie jaar hard werken aan dit project rondloop hier, dan zie ik onze ervaringswerkers – een Billy, een John, een Emilie – dat is zo leuk om te zien. Die zijn zo gegroeid! Vergeet ook niet: al die ervaringswerkers zijn √≥nze ex-cliënten. De inzet van ervaringswerkers is niet alleen geweldig omdat je cliënten een vorm van ondersteuning kan bieden die anders niet mogelijk is, maar het is ook fantastisch voor de ervaringswerkers zelf. Voor hen zijn dit belangrijke stappen op weg naar meer participatie, naar een betaalde baan binnen of buiten Novadic-Kentron. Ik vind Novadic-Kentron een hele mooie organisatie om te werken. Ondanks alle strubbelingen de laatste jaren door de bezuinigingen en veranderingen in de zorg, merk je dat iedereen welwillend is om mee te denken. We zijn met zijn allen helemaal gericht op de cliënt.”

Meer weten?

Wilt u als instelling of organisatie aan de slag met het inzetten van ervaringswerkers? Neem dan contact op met marcella.mulder@novadic-kentron.nl!