Gamen en autisme: game over of volgend level?

Gamen kan voor jongeren met autisme heel aantrekkelijk zijn:

  • De wereld van de game heeft veel structuur en duidelijke regels.
  • Er is veel herhaling en de prikkels zijn beperkt tot het beeldscherm.
  • Games zijn vaak voorspelbaar.
  • In games heb je veel controle.
  • De communicatie en sociale contacten bij games zijn veel eenvoudiger dan in de echte wereld.

Gamen en autisme komen daarom vaak samen voor. Jongeren met autisme gamen gemiddeld twee keer zo veel als jongeren zonder autisme. Daardoor lopen ze meer risico op gameverslaving. Dit komt ook omdat ze zich sowieso snel kunnen richten op één onderwerp. Dit maakt het ook moeilijk om te herkennen of dit voor de jongere ongezond gedrag is.

Gamen kan ook juist helpen

Gamen is niet altijd ongezond voor jongeren met autisme.

  • Gamen helpt om te oefenen met dingen die moeilijk kunnen zijn als je autistisch bent. Zoals de fijne motoriek, communicatie (lezen, typen), concentreren, dingen verbeelden, omgaan met teleurstellingen en (online) sociale contacten hebben.
  • De omgeving is veilig omdat het anoniem is. Jongeren voelen zich dan minder onzeker.
  • Jongeren die in het echte leven geen vrienden kunnen maken of houden, kunnen toch een sociaal netwerk. In de online role-playing games werken ze samen met anderen.
  • Door hun grote kennis over de game kunnen ze binnen de wereld van hun games veel waardering krijgen. Als in het echte leven dingen vaak niet lukken, is het heel fijn als je ergens wél heel goed in bent.
  • Het gamen kan voor rust en ontspanning zorgen bij autistische jongeren, die de echte wereld vaak heel stressvol vinden.
  • Ook voor de omgeving kan het fijn zijn om een activiteit bij de hand te hebben die er áltijd is als hun kind zich gestrest voelt.

Risico’s

Hoewel gamen voor autistische jongeren juist kan helpen, kan het ook risico’s hebben. Mensen met autisme verliezen zich sowieso al snel in één ding. Zoals bij alle verslavingen wordt het een probleem als de balans helemaal zoek is: het gamen vraagt steeds meer tijd en aandacht, en andere dingen worden steeds minder belangrijk. De jongere gaat sociale contacten, gezondheid, sporten, school, andere hobby’s verwaarlozen.

Signalen risicovol gamen

De volgende signalen kunnen wijzen op risicovol gamen. Let op: geen enkel signaal is een ‘bewijs’ van verslaving (zeker niet bij een autistische jongere) maar als je veel van deze signalen herkent, heb je wel een reden om met de jongere over het gamen te praten.

  • slechter slapen, meer onrustig gedrag;
  • meer prikkelbaar en geïrriteerd (‘kort lontje’);
  • somberheid;
  • zwaarder of lichter worden (autistische jongeren gaan anders om met honger en dorst en kunnen maaltijden gaan overslaan of juist veel maar slechter gaan eten);
  • slechte persoonlijke verzorging;
  • niet kunnen stoppen met praten over gamen;
  • vluchten in het gamen als er een moeilijke situatie is (zoals ruzie thuis of op school) en die situatie niet oplossen;
  • taken uitstellen of helemaal niet doen;
  • slechtere cijfers op school.

Bij Novadic-Kentron hebben we een speciale behandeling voor gameverslaving.