De invloed van gebruik in elke levensfase

Voor de geboorte
Als een moeder tijdens de zwangerschap alcohol of drugs gebruikt, kan dat gevolgen hebben voor de baby. De hersenen ontwikkelen zich dan minder goed.

• Alcohol is erg schadelijk, zelfs kleine hoeveelheden vergroten de kans op leer- en concentratieproblemen. Veel drinken kan leiden tot het Foetaal Alcohol Syndroom, waarbij het kind blijvende hersenschade oploopt.
• Drugs zoals cocaïne, heroïne, xtc en cannabis kunnen zorgen voor groeiachterstand, leerproblemen, motorische problemen of impulsief gedrag. 

Kinderen 
Kinderen leren veel van het voorbeeld van hun ouders of verzorgers. Regels stellen en zelf niet drinken helpt kinderen later gezondere keuzes te maken. 
Kinderen van ouders met psychische problemen of een verslaving (KOPP/KOV-kinderen) lopen extra risico. Ze ervaren vaak veel stress, wat slecht is voor hun hersenontwikkeling. Hierdoor kunnen ze later zelf ook meer kans hebben op psychische problemen of verslaving. 

Tieners 
In de puberteit zijn de hersenen nog volop in ontwikkeling. Vooral het deel dat helpt met plannen en nadenken over de gevolgen van gedrag, is nog niet af. Drugs en alcohol kunnen op dat moment extra veel schade aanrichten. Jongeren die vroeg beginnen met drinken of gebruiken, hebben meer kans op problemen met leren, geheugen en gedrag én een grotere kans om later verslaafd te raken.

Volwassenen 
Bij volwassenen zijn de hersenen volgroeid, maar ook kwetsbaar. Langdurig gebruik verandert de werking van de hersenen. Door drugsgebruik maakt het brein minder dopamine aan, de stof die zorgt voor een goed gevoel. Daardoor kun je minder genieten van gewone dingen, en wordt het moeilijker om te stoppen met gebruiken. Ook alcohol tast de hersenen aan. Bij zware drinkers worden hersengebieden kleiner, vooral die te maken hebben met geheugen en zelfcontrole. 

Ouderen 
Ouderen zijn gevoeliger voor de effecten van alcohol. Het lichaam verwerkt alcohol langzamer en de hersenen raken sneller beschadigd. 
Drugsgebruik komt minder vaak voor bij ouderen, maar als het voorkomt, heeft het grote gevolgen: organen en hersenen raken beschadigd en het lichaam veroudert sneller. 

Kortom: gebruik heeft in elke levensfase gevolgen – voor je lichaam, je hersenen en je leven.